Kookboekpraatjes vullen gaatjes!




Dona Daria is lid van een grote internationale damesclub, die naast het bedrijven van allerlei al dan niet culturele activiteiten, ook geld inzamelt voor de lokale armen, kindertehuizen en het gevangeniswelzijn. Geen goed doel wordt genegeerd. Daarnaast helpen veel leden natuuronderhoud uit te voeren in het regionale natuurgebied, waaronder de beschermde duinen. Waar in veel Westerse landen vrouwen principieel-feministisch, wettelijk het lidmaatschap kunnen opeisen van herensociëteiten en -verenigingen, bijvoorbeeld het lokale Pijprokersgenoodschap, de Vereniging tot Behoud van de Siësta, de Bond van de Langste Askegel aan een Bolknak, of Bierproevers United, heeft tot noch toe naar mijn weten niemand in Portugal een wet afgedwongen, die het ouderwets in standhouden van een pure uniseks vereniging verbiedt. Dit fenomeen is in dit geval waarschijnlijk uit te leggen door een gebrek aan echtgenoten, die de barricaden op willen of durven, om te leren snelbreien of traditionele tapijtjes te schoonknopen in groepsthee-verband.
In San Francisco, Californië, was Darius ooit lid van de Sewer Club (officieel: The Merchants’ Club), een zo in de volksmond genoemd ondergronds, vensterloos etablissement, ingericht op rioolniveau, (waar echte mannen van houden). Meer dan een eeuw kwamen lokale zaken-, beurs- en andere lieden in onschuldige jongens-onder-elkaar-sfeer hier hun lunchtijd Dry Martini’s en Bourbons drinken, onder het tegelijkertijd eten van lunch en spelen met domino’s. Vrouwen werden vanzelfsprekend niet toegelaten, noch als lid, noch als bezoeker, noch als gast. Het personeel was strikt van het mannelijke soort, in Darius’ tijd meestal ex-navy, altijd Chinese-American (Discriminatie?). Seksisme speelde hierbij geen rol: zo was het altijd geweest en zo zou het blijven. De club was trots op het regelmatig organiseren van chique feestjes in smoking en dansavonden in het lang, voor leden vergezeld door hun echtgenotes, moeders, schoonmoeders, maitresses of andere vrouwelijke gasten; een publiek signaal dat het zwakke geslacht onder bepaalde regels welkom was. Bij die gelegenheden bleef alleen de, in een afgegesloten deel van het pand gevestigde, langste bar van Californië voor vrouwen gesloten. Sorry; off limits, ma’am! Deze stokoude Angel-Saksische traditie, als ooit met passie toegepast in het V.K., voor het verwijzen van vrouwen naar een aparte ruimte met tapijt, (dat wel), van club of pub, en honden, Ieren en zigeuners terug naar de straat, ligt nog zeer vers in het publieke geheugen.  Sorry; also off limits for Pooch, Paddy and Pikey!
In de 40-er jaren had een beroemd, bereisd en belangrijk lid een vijf meter lange gedroogde combinatie van walvispenis, scrotum en bungelende testikels, compleet met ophanghaakjes, aan zijn club cadeau gedaan; klaar om voor de eeuwigheid als een indringend teken aan de barwand te hangen, om te onderstrepen dat het vrouwelijk geslacht daar niets te zoeken kón hebben. Zélfs niet op vrijwillige basis. Een soort vogelverschrikker, die alleen door een puritein verzonnen had kunnen worden.
Een bizar teken aan de wand werd het gedrocht uiteindelijk in de ware zin van het woord in de late 80-er jaren. Een rechter besliste, na veel zittingen en argumenten, definitief in het voordeel van, (ik citeer een lid sinds 1939) "een oproerkraaiende troep droge aardsfeministen, die zelf nooit Martini’s of Bourbon drinken of domino spelen”. Of dat "droge" alleen op het drinken wees, was onduidelijk, maar ik vrees het ergste. De uitspraak bevestigde dat het kroonjuweel van de ongelukkige walvis, met alle versierselen kon blijven hangen, maar dat vrouwen desondanks ongehinderd volledig toegang moesten krijgen tot alle diensten van de club, inclusief restaurant, bar en de walvispenis. Niet lang daarna werd de club opgeheven.  Te veel mannen hadden hun veilige stek verlaten. 
Het meest trieste (de enige eigen opinie in de bovenstaande rapportage van schrijver dezes) is dat het traditionele dominospel daarmee uitstierf in de traditionele clubs van San Francisco.

Tot groot genoegen van Darius, zijn echtgenoten van het mannelijke soort bij Daria’s vereniging wél hartelijk welkom bij de uitstekende feestjes, dineetjes en groepsexcursies, die regelmatig worden georganiseerd om land en cultuur beter te leren kennen. Dat Moedertje Portugal haar redelijk deel bezit aan Romeinse ruïnes van alle eeuwen, is bekend: in de buurt van Setubal reed Darius ooit willekeurig een bos in om denneappels op te scheppen (met manden vol) als aanstekers voor de openhaard en stuitte daarbij onverwacht op een onbekend Romeins “dorp”, een havenplaats, compleet met de ruïnes van een badhuis en de resten van huizen met mozaïek vloeren, ondervloerse verwarming, een kroeg en een bordeel. Dit bleek de laatste aanloophaven te zijn voor Romeinse troepenschepen op weg naar Britannia en Caledonia (Schotland), de meest vreselijke oorden op de Romeinse landkaart.
Er was geen hek, geen souvenirwinkel en geen suppoost te bekennen. 
Enkele dagen later leerde hij dat er op afstand van slechts 3 km van zijn eigen woning zich twee ruïnes van Romeinse boerderijen te vinden zijn op privé-land en twee complete  Arabische graven uit het jaar 800 n.C.
Minder bekend, zelfs bij mensen die Darius ontmoet heeft die hier al jaren wonen, is dat dit land barst van de hunebedden en steencirkels (cromlechs, antas, dolmen), menhirs (opstaande stenen, waarschijnlijk voor tijdsmetingen) en andere bouwsels uit de Nieuwe Steentijd, die meer 4- 5000 jaar oud zijn. Voor een onderzoekstoerist kan een bezoek aan bv. Evora daarom niet compleet zijn zonder een ritje naar de nabij gelegen dorpen Guadeloupe en Verdeval (op het openbare terrein van de Faculteit Diergeneeskunde van Portugal), om al dit schoons in alle rust te bekijken. 

Pudím de lagosta (Kreeftrand "belazer")
De wethouder van een dorp in Zeeland heeft ooit een, nu zeldzaam, regionaal kookboek geschreven, misschien wel 50 jaar geleden, waarin hij uitlegt hoe de boeren in die omgeving traditioneel zangvogeltjes vingen als lekkernij. Dit duurde tot in de vroege twintigste eeuw, toen deze praktijk, samen met de hondewagen wettelijk verboden werd. De geplukte vogeltjes werden in spek gewikkeld en dan vijf of zes op een spies geroosterd. Ik heb onwetend ook eens zoiets besteld toen ik ergens achter Marseille met vrienden kleiduiven (aardewerk schoteltjes) was gaan schieten. Ik heb het dan over slechts 30 jaar geleden.
Toen sijsjeslijmen (gelukkig!) niet meer mocht, gingen slagers ovale porties stevig gehakt in spek wikkelen en noemde die "blinde vinken". Blind was het woord voor nep, namaak. Vergelijk een niet-ontplofte bom: een blindganger. Vele jaren later, toen vet "gevaarlijk" werd, gebruikten de slagers kalfsgehakt gewikkeld in een dun lapje kalfsvlees en noemden dat een "slavink".
Je moet maar op deze dierenkwellerij komen: eerst lijmen en dan slaan!

De Portugese keuken, (eenvoudig, simpel, gebruik van de oogst of vangst van de dag en voor iedereen betaalbaar, zonder luxe liflafjes), kent een aantal sublieme eigen gerechten. De "namaak-kreeft"-pudding is daar één van. Jawel, alweer dat woord pudding: geen toetje, maar een gerecht gemaakt van een zachte massa. Het gaat hier om een visrand met een roze mayonaise (die aan kreeft doet denken).

Voor 4 personen
1 kg  stukjes kabeljauw, wijting, koolvis, eventueel gemengd, mag uit de vriezer bij Lidl of Aldi.
± 800 grm uitgelekte, gehakte, ontvelde tomaten uit blik
8 eieren
Peper, zout en wat boter

1. Stoom of bak de vis, na het verwijderen van eventuele graten tot net niet meer glazig
2. Trek met twee vorken de stukjes vis uitelkaar tot schilfers; controleer op laatste graten
3. Klop de eieren, voeg de tomaat toe (zonder zaad, sap of vel), daarna de vis, peper en zout naar smaak
4. Beboter zorgvuldig een rijstrand, tulbandvorm of geschikt bakblik
5. Plaats de vorm in het midden van een voorverwarmde oven op 70 - 80 graden, voor ong. 60 minuten
6. Koel af, stort voorzichtig uit, laat voor een uurtje in de koelkast rusten

7. Serveer met bv. een Mary Rose saus, gemaakt door het tot roze mengen van enkele lepels mayonaise met goede ketchup en een klein scheutje whisky. Mayonaise gemengd met wat onverdunde garnalen of kreeftsoep is eventueel een optie

Iedere grootmoeder in dit land geeft haar eigen uitvoering aan dit recept. De supermarktrecepten denken commercieel en stoppen er nog vijf of zes ingrediënten in, sommigen wat groen (erwtjes), maismeel, oud brood, room, meer eieren of gelatine, zelfs een scheut cognac. Onzin! Eenvoud is kracht. Bij uitzondering zou ik het visaandeel evenredig verminderen, voor 100-150 gram gehakte, gekookte garnalen of heel fijn gehakte surimi sticks. Mijn persoonlijke voorkeur is de toevoeging van wat koriander.

 

(Wonen in Portugal)
 

 

 

 



>> Kul en tuur
Plaats een reactie

Nog geen toevoegingen aanwezig.