Als assistent toegewezen aan de waterklerken, in Hamburger scheepvaart- kringen beter bekend als Wasserschweinen, draaide ik een maand of wat in hun 24-uurs buitendiensten mee. Bij nacht en ontij je bed uit om ergens op een donkere hoek bij de haven opgepikt te worden is niet altijd even gezellig, maar als vindingrijke vrijgezel was er altijd wel een smoes of kans om ergens in de juiste kroeg of bar de wachttijd nuttig te maken. Mijn nauwe relaties met een aantal Scandinavische collega's hadden mij onderhand de nodige contacten bezorgd in de Deense en Noorse Zeemanskerken, waar ik bijna kind aan huis was geworden. Een handige hulp om in de stad goedkoop wat tijd te verdrijven. Dat kon ook in de Nederlandse Zeemanskerk, gevestigd in een voormalige winkel in een straat die ongelukkiger- en misleidenderwijze "Venusberg" heette. De meeste schepelingen kwamen gelukkig alleen om daar goedkoop bier te vinden, uitgeschonken door een spreekwoordelijke "Moe", die geen geintjes duldde en zij namen daarbij de goedlachse dominee op de koop toe. Ergens, geografisch tussen de drie zeemanskerken in, was een kroeg waar geen blind paard schade aan kon richten, maar het bier koud, goed en goedkoop was en alleen in halve liters geschonken werd, wat veel onnodig wachten en lopen voorkwam. De oudere waard heette Ludwig en had als ex-zeeman en voormalig U-Bootmatroos geen bezwaren tegen een halve meute Scandihooligans en dergelijken, die tot diep in de nacht alcoholische feestjes bouwden om zijn jukebox. De meer dan regelmatige Bommerlunder- en Astrarondjes van het huis, die hij volgens eigen zeggen verstrekte om te vieren, dat hij in 1945 nog levend af kon zwaaien, droegen sterk bij aan zijn populariteit. Zoals ook zijn gewoonte zelfs met een stuk in zijn kraag er geen verder woord over te willen reppen. Ik geloof dat zijn etablissement officieel "Hafenzeller" heette, maar afgesproken werd meestal "bei Ludwig" of "die Bierkirche". Maar ik dwaal af.
Een waterklerk was (en is waarschijnlijk nu nog, maar aangepast), de functionaris van het agentschap, die als eerste (en laatste) het binnenkomende schip betreedt, samen met autoriteiten als douane, marechaussee, gezondheidsinspectie e.d. en de papieren voor het in- en uitklaren afhandelde. Hij verstrekte en ontving gegevens over te laden en te lossen goederen, manifesten, gevaarlijke lading, doktersbezoeken. (Ik moest regelmatig matrozen begeleiden naar het ziekenhuis voor de behandeling van druipers, platjes en syfilis). Het Schwein bedisselde ook zaken als in te nemen victualiën, het afhalen van vuilnis, het wegpompen van afvalolie en 1001 andere zaken, tot en met het meenemen van de te verzolen schoenen van de kapitein. Dat laatste bleek al gauw mijn vaste taak te zijn geworden.
Ik herinner mij een van de eerste keren dat ik samen met mijn collega, die dit al honderden keren gedaan had, om half vijf 's ochtends op een winterse dag, in stuifsneeuw met koude, natte voeten wat beschutting zocht op een kade. De donkere schaduw van een Pools vrachtschip (voor de fijnproever: Polish Ocean) kroop onze richting uit, voorgegaan door het plofplof-bootje van de Festmachers, die de trossen uitbrachten naar een collega op onze kade. Ik was blij toen we even later het dekhuis binnenstapten, dat warm en droog was, opgewacht door de kapitein, een joviale klerenkast gekleed in een blauwe trui en donkere werkbroek, een wollen muts, met een rood-wit rederij-embleem, diep over de oren. Twee trappen op en we stapten de dagruimte binnen naast de kombuis, waar een gedekte tafel stond met een aankomstontbijt. Dit was een kapitein die zijn pappenheimers kende! "Zuèrs essen, meine Gherren", zei de man joviaal en gezellig eten deden we: dikke plakken gebakken spek, ontelbare gebakken eieren, schijven ruig bruin, vers gebakken brood, zoute roomboter, enorme augurken, heerlijke grove landpaté, een gekookte ham, kommen bloedhete penssoep waar dikke knoflookdampen afsloegen, bakken met vruchtenjam, een kan zoet zwarte-bessensap, sterke zwarte thee gezoet met lepels aardbeienjam, gitzwarte koffie toe, alles vergezeld van ruime glazen gevuld uit een bodemloze fles gele Poolse wodka, met een stengel bizongras erin. En dat terwijl de kranten spraken over lange rijen Polen dagelijks in rijen wachtend voor bijna lege winkels in Warschau. Pas meer dan een uur later werd het eerste officiële werkgesprek geopend in de hut van de gezagvoerder.
Een andere markante aankomst aan de palen, in een van de achterhavens, was een Indonesisch schip, waar we heen moesten met een watertaxi. We klommen langs de gangway naar boven, waar een man zonder uniform, in een smerige werkbroek op ons stond te wachten. "Hallo Boots", sprak Willi, de Chef Waterklerk, die ik deze keer vergezelde, "het is al weer enige tijd geleden dat ik je in Hamburg gezien heb. Where can I find the captain?" "I am the captain now", sprak de man tot verbazing van mijn collega, die mij een geheimzinnige knipoog gunde. Het bleek dat het oude Victory ship, een oorlogsreliek van een van de Liberty werven in de Verenigde Staten, de reis van het Verre Oosten naar Hamburg met 9000 ton veekoeken had volbracht met een gemiddelde snelheid van vier knopen. "Hij mocht kennelijk van zijn rederij met die boot oefenen op basis van zijn nieuwe neppapieren", fluisterde Willi mij vals toe. De lading was aan het rotten en stonk. Het dek zat zó vol met gaten, dat die niet eens allemaal met een stuk vastgelaste staalplaat afgedekt konden worden. Flinke stukken zeereling waren verdwenen. Overal heerste roest en aangekoekt vuil! De kombuis van deze boot was zo smerig, dat we de aangeboden lunch aan boord van deze sloopboot from China beleefd hebben moeten geweigeren.
Chocolade Rolkeek (glutenvrij en lactosevrij)
Deze cake zit al jaren bij ons op het eerste reservebankje, klaar om gebruikt te worden als onze gasten een beperkt dieet hebben, of als er weinig tijd is voor een meer ingewikkelde creatie. Vaak maken we deze cake zomaar, omdat het lekker is.
150 gr fijne suiker
6 eidooiers
6 eiwitten
50 gr Droste cacao of identiek product
4 éénpersoonspotjes kant-en-klare mousse au chocolat (Lidl)
poedersuiker
- Verwarm oven voor op 180 C of 150 C als het een ventilatie-oven is.
- Bedek een plat bakblik van 29 x 18 x 2,5 cm met vetvrij papier en besmeer het papier met een beetje slaolie.
- Klop in een kom de dooiers tot dikker, dan suiker toevoegen, klop verder en voeg dan de cocoa toe. De massa moet goed gemengd zijn en de
consistentie hebben van pannenkoekenbeslag.
- In een tweede kom klop je de witten tot je net staande torentjes kunt trekken.
Wederom niet te stijf. Gebruik (een) schone garde(n).
- Besmeer de cakelaag met een ruime laag mousse en rol de cake op
met behulp van de onderlaag. Barsten of breken is geen bezwaar.
Rol niet te stijf.
- Bestrooi de rol ruim met poedersuiker.
Eet cake in plakken, zonder iets of met slagroom (tenzij het lactosevrij moet zijn natuurlijk). Let op: controleer of de gekochte mousse gluten/lactosevrij is, anders op eigen wijze de juiste mousse maken of kopen.